KORZEC

Było kiedyś miasteczko całe z porcelany
jakościowo nie gorsze od wyrobów z Miśni
na spodku w polne kwiaty ręcznie malowanym
lśnił barokowy pałac książąt Czartoryskich

domy stały na rynku niczym filiżanki
z portretu dumnie patrzył naczelnik Kościuszko
a kto w porcelanowym dworze się pojawił
w mig stawał się figurą czy raczej figurką

jak mlecznik połyskiwał klasztor franciszkanów
błękitnym ornamentem płynął potok Korczyk
pod szkliwem – w zwyczajowym miejscu dla sygnatur –
czuwało nad miasteczkiem oko opatrzności

piękny był w dawnych czasach Korzec na Wołyniu
chciałoby się mieć w zbiorach to wystawne cudo
niestety pewnej nocy ktoś szarpnął witryną
drzwiczki się otworzyły miasteczko się stłukło

(z tomu Polonia aeterna, 2018)
Pobierz w formacie PDF i wydrukuj wiersz.


WPROWADZENIE

Pierwsza polska manufaktura porcelany powstała w 1783 roku w Korcu na Wołyniu. Do jej najciekawszych wyrobów należą serwis kawowy z widokiem miasteczka i filiżanka patriotyczna z Tadeuszem Kościuszką. Znakiem manufaktury koreckiej było oko wpisane w trójkąt (tzw. Oko Opatrzności). Po powstaniu listopadowym fabryka została zlikwidowana.

KONTEKSTY

Rozkwit kultury materialnej w Rzeczypospolitej w końcu XVIII wieku (architektura, ogrody, sztuka użytkowa); motywy patriotyczne jako forma podtrzymywania świadomości narodowej w okresie zaborów; powstania narodowe; w dalszej perspektywie rzeź wołyńska i zagłada polskich Kresów; mity arkadyjski i katastroficzny; porcelana w literaturze (np. Czesław Miłosz, Piosenka o porcelanie).

PRZYKŁAD INTERPRETACJI

GRAFZERO – vlog literacki