Wojciech Wencel,
Wierzyński. Sens ponad klęską. Biografia poety,
Biblioteka Pana Cogito pod redakcją J. M. Ruszara,
recenzenci naukowi: dr hab. K. Ćwikliński, prof. dr hab. W. Kudyba,
Instytut Literatury, Kraków 2020, stron 368.
Pierwsza na rynku wydawniczym biografia Kazimierza Wierzyńskiego to opowieść o jednym z najwybitniejszych pisarzy II Rzeczypospolitej, ulubionym poecie żołnierza polskiego w latach drugiej wojny światowej i wieszczu niepodległościowej emigracji, który wskutek działań komunistycznej cenzury pozostaje „źle obecny” w polskiej kulturze. Wbrew ukształtowanym w okresie PRL stereotypom autor przekonuje, że szczytowym osiągnięciem Wierzyńskiego są wydane w latach 30. i 40 XX wieku tomy poetyckie o tematyce historiozoficznej: Wolność tragiczna, Ziemia-Wilczyca, Krzyże i miecze. Poszczególne rozdziały ukazują poetę między innymi jako potomka niemieckich osadników w Galicji Wschodniej, miłośnika wielokulturowych miasteczek i karpackich szlaków, uczestnika pierwszej wojny światowej oraz wojny polsko-bolszewickiej, skamandrytę, redaktora „Przeglądu Sportowego”, laureata konkursu sztuki i literatury podczas Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie, „lwa salonowego” II Rzeczypospolitej, współtwórcę mitu Józefa Piłsudskiego, wychodźcę 1939 roku, kronikarza wysiłku zbrojnego Polaków podczas drugiej wojny światowej, świadka zdrady „sprawy polskiej” w Teheranie i Jałcie, wreszcie emigranta politycznego w USA i Europie Zachodniej. Szeroki kontekst historyczny pozwala czytelnikowi w pełni zrozumieć wojenny i powojenny dramat mieszkańców Kresów Wschodnich, polskiego ziemiaństwa, inteligencji, elit państwowych i wojskowych. Autor szczegółowo przedstawia motywacje obozu niezłomnych, z którym Wierzyński był związany na emigracji, opisuje relacje łączące poetę z jego przyjaciółmi i autorytetami politycznymi: Ignacym Matuszewskim i Janem Lechoniem, kreśli historię sporu między środowiskiem londyńskich „Wiadomości” a środowiskiem paryskiej „Kultury”. Narracja tej części biografii prowadzona jest z perspektywy emigracji niepodległościowej, na podstawie tekstów źródłowych, bez uwzględniania opracowań wytworzonych w okresie PRL. Książka powstała dla uczczenia przypadającej na rok 2019 pięćdziesiątej rocznicy śmierci Kazimierza Wierzyńskiego.
Z recenzji wydawniczej dra hab. Krzysztofa Ćwiklińskiego:
Kazimierz Wierzyński, jeden z najwybitniejszych poetów polskich XX wieku, prominentny skamandryta, niestrudzony opiekun literackich adeptów, wreszcie jedna z czołowych postaci polskiej literatury emigracyjnej i życia literackiego poza krajem, niezłomny i nieprzejednany reprezentant środowiska londyńskiego, który ze szczytu powodzenia, obrotem spraw przerastających jednostkę, ale i skutkiem własnych wyborów spadł w nizinę obcości, odrzucenia, zmarginalizowania, nieledwie zapomnienia. Nie doczekał się aż do teraz mono- i biografii, które pokazałyby nie tylko poetę, ale i człowieka, i w dodatku uczyniły to zajmująco, dostępnie, poza jakimkolwiek metajęzykiem. Dobrze się stało, szczęśliwie nawet, że książkę o poecie napisał poeta, poeta dysponujący solidnym warsztatem nie tylko pisarskim, ale też literaturoznawczym. Książka pomyślana została jako cykl esejów biograficznych komponujących się w spójną całość. To „opowieść biograficzna” umieszczona w rozległym kontekście historycznym, społecznym, politycznym, w którym Autor porusza się ze swobodą erudyty, jest właśnie opowieścią do przeczytania, do odczucia.
„WIERZYŃSKI. SENS PONAD KLĘSKĄ” W SKLEPIE INTERNETOWYM WYDAWCY
KSIĘGARNIE INTERNETOWE: BONITO i inne.